4 Kernen Vrijheidsloop: inschrijving geopend! 

zondag 23 maart 2025

Gemeente Gilze en Rijen viert en herdenkt 80 jaar Vrijheid in de periode van oktober 2024 tot mei 2025. De projectgroep 80 jaar Vrijheid Gilze en Rijen organiseert tal van activiteiten en evenementen. Op sportief gebied wordt op zondag 23 maart een recreatieve loop georganiseerd in samenwerking met de verenigingen AV Spiridon, Roadrunner Gilze, MFA De Molenwiek Molenschot en Belangenvereniging Hulten:

 

De route van deze unieke en eenmalige Vrijheidsloop gaat door de vier kernen van gemeente Gilze en Rijen: Gilze, Molenschot, Rijen en Hulten. De lengte is circa 19 kilometer.

 

Het sportieve programma wordt in de vier kernen ondersteund met entertainment (muziek) en lokale horeca op de pleinen, voor de deelnemers en bezoekers.

Het bijzondere aan deze Vrijheidsloop is dat deze hardlopend of wandelend kan worden afgelegd; individueel of als lid van een estafette team. Start 2025 goed en doe mee, alleen of met een estafette-team. Gestart kan worden in elk van de 4 kernen:
Gilze: Bisschop de Vetplein
Molenschot: De Molenwiek
Hulten: The Chump
Rijen: Wilhelminaplein

 

Het is een recreatieve loop, dus géén wedstrijd element en geen tijdsregistratie. Normale verkeersregels zijn van toepassing; op risicovolle punten is er ondersteuning van verkeersregelaars en/of wegafsluitingen.

 

Inschrijven via www.inschrijven.nl
Vanaf 1 januari is de inschrijving voor deze bijzondere Vrijheidsloop geopend. Daarbij kan de keuze gemaakt worden tussen individueel of estafette en de gewenste startlocatie. Starttijden zijn 11u voor de wandelaars en 12u voor de hardlopers. Inschrijfgeld: € 7,50 voor individuelen en € 20,-- per estafette team.

Elke deelnemer ontvangt een stempelkaart waarmee in de vier kernen een stempel gehaald kan worden. Een volle stempelkaart geeft recht op een leuke herinnering.

 

Verkeersregelaars gevraagd
Om dit evenement in goede banen te leiden hebben we veel verkeersregelaars nodig. Dus ben je verkeersregelaar meld je aan! Wil je verkeersregelaar worden, graag! De organisatie zorgt voor een instructieavond. Aanmelding als VKR via vrijheidsloop@vrijheidgilzerijen.nl.

 

Agenda 2025 | Project 80 jaar Vrijheid Gilze en Rijen

Zet deze data alvast in uw agenda!

 

Iedere 1e zondag van de maand: Heemkring tentoonstelling Bevrijding en Wederopbouw

01-03-24 Opening Bevrijdingslint in de 4 kernen

23-03-24 4 Kernen Vrijheidsloop

25-03-24 Lezing voor ondernemers: Ondernemen in Oorlogstijd

06-04-24 Tocht historische voertuigen

 

Kijk hier voor een terugblik van alle activiteiten die we, in samenwerking met o.a. Heemkring Molenheide, in 2024 georganiseerd hebben of op onze Facebook pagina.

 

Voor nu wensen we iedereen fijne en vooral veilige decemberdagen!

 

 08-11-24 | Trio Zand, Zeep en Soda bij Vita: een reis door tijd en vrijheid

De sfeer van bezetting en bevrijding herleeft door muziek

 

Na hun succesvolle optreden in Gilze bracht Trio Zand, Zeep en Soda op vrijdag 1 november hun bevrijdingsprogramma naar de bewoners van Vita in Rijen. De opkomst was indrukwekkend, en de medewerkers van Vita verwelkomden de bewoners met koffie en thee voordat de show van start ging.

 

Het bevrijdingsprogramma van Trio Zand, Zeep en Soda brengt de sfeer van de oorlogsjaren en de vreugde van de bevrijding tot leven. Waar de groep deze muziek vroeger speelde voor mensen die de oorlog zelf hadden meegemaakt, is het programma nu vooral een muzikale geschiedenisles geworden.

 

Voor de pauze weerspiegelden de teksten van de door Zand, Zeep en Soda gekozen liedjes hoe het voelde om bezet te zijn en te verlangen naar vrijheid. De achtergrond die achter hen staat, laat beelden zien van typische zaken uit die tijd: een distributieradio (met knop waarop alleen door de Duitsers goedgekeurde zenders gekozen konden worden), het woord OZO (Oranje Zal Overwinnen) dat ’s nachts in het donker als verzet op muren werd gekalkt en kranten die op de ramen geplakt werden om te voorkomen dat het glas in kleine stukjes zou breken als er een bom zou ontploffen. Een bijzonder leuk en, vooral voor de ‘jongeren’ onder de aanwezigen, leerzaam element in het bevrijdingsprogramma van Zand, Zeep en Soda: voorafgaand aan elk lied deelt het trio een korte anekdote over het leven in die tijd, dat vervolgens overgaat in een bijpassend nummer.

 

Na de pauze kwamen de liedjes die de bevrijders meebrachten ten gehore. Er werden Nederlandse vlaggetjes uitgedeeld en zangeres Mieke had zich omgekleed in een mooie polkadotjurk, mode die na de 2e wereldoorlog populair werd. Ook werd de achtergrond omgedraaid en onthulde een jeep en Nederlandse vlaggen. Deze nieuwe setting, samen met de muziek, bracht de vreugde van de bevrijding en de energie van de wederopbouw op mooie wijze tot leven.

 

Een voorstelling om te herinneren, vol muziek, geschiedenis en de vreugde van vrijheid.

 

01-11-24 | Muziek van Toen bij Zorgcentrum Sint Franciscus

 

Door Cees Wirken | redactie 80 jaar Vrijheid

 

Vrijdag 1 november 2024 stond in de agenda van 80 jaar vrijheid: een middag vol muziek. Door velen was dit ook al in de eigen agenda overgenomen. Een volle aula met bewoners die deze muzikale middag kwamen bezoeken. Terug in de tijd, met muziek uit de jaren veertig en vijftig. Lekker meezingen of meedeinen op die gouwe ouwe liedjes, die vaak zoveel herinneringen terugbrengen.

 

Dat was ook de gedachte van de projectgroep 80 jaar vrijheid: de bewoners van huize St. Franciscus in Gilze en onvergetelijke muzikale middag te bezorgen. Het trio Zand, Zeep & Soda was het ideale gezelschap om dit te brengen. Zand, Zeep & Soda, een muzikaal trio dat al ruim 30 jaar gezellige ouderwetse muziek maakt met liedjes van toen. Voor deze middag was gekozen voor het herdenkingsprogramma met liedjes uit de oorlogsdagen en liedjes die de bevrijders meebrachten en natuurlijk ontbrak daar Vera Lynn niet bij.

 

Even na twee uur kwamen de eerste muzikale klanken door de luidsprekers en vanaf dat moment was er ook de aansluiting, de klik, met de bewoners van huize St. Franciscus. Elk herkenbaar lied dat door het trio werd ingezet kon rekenen op een grote bijval, elk refrein werd meegezongen. Een heel leuk detail was dat voorafgaand aan een volgend lied een verhaal of anekdote werd verteld. Even een verhaal voordat Rats kuch en bonen werd ingezet. Maar ook een verhaal over de eerste bom die viel op 10 mei 1940, die bedoeld was voor het station in Tilburg maar terecht kwam op een woonhuis, de eerste slachtoffers waren in Tilburg toen gevallen. Vele van hun liederen kwamen uit het radioprogramma De Bonte Dinsdagavondtrein en daar lag ook een grote bekendheid bij de bezoekers. Een bijzondere middag die ook gewaardeerd werd gezien het grote applaus dat het Trio Zand Zeep & Soda mocht ontvangen na afloop.

 

Hierbij ook even een tip voor de bewoners van verzorgingshuis Vita in Rijen: zorg dat u op 8 november 2024 deze muzikale middag, ook weer verzorgd door Zand Zeep & Soda, niet mist! 

 

19-10-24 | It’s all about Freedom

Indrukwekkend bevrijdingsconcert Orkest Koninklijke Luchtmacht

 

Door Ton de Bruyn | redactie 80 jaar Vrijheid

Zaterdag 19 oktober was de hangar waar de première van de concerttour plaats vond tot de laatste stoel gevuld. Al wekenlang uitverkocht huis. Klokslag 8 uur dempte het licht en gaven beeld en geluid de toon aan. Terwijl een Engelse bommenwerper, de Lancaster frontaal in beeld kwam startte het orkest op met de proloog van de Carmina Burana van Carl Orff, O Fortuna. Tegelijkertijd startten de zoeklichten in de duisternis. Een overdonderend, bombastisch begin, waarna het orkest beelden uit de tweede wereldoorlog, van begin tot einde op muziek zette. Naadloos ging de muziek over in Flight of the Silverbird, waarin zangeres Irma van Pamelen zich meteen goed kon presenteren. Op het scherm zagen we de luchtmacht aan het werk, afgewisseld met de filmpjes, waarin ze over werk en privé vertelde. We hoorden o.a. het verhaal van de op Gilze-Rijen gelegerde Martin van Velzen die al een aantal keren uitgezonden was. Alles in het teken van vrede en veiligheid, waarbij ook het thuisfront aan het woord kwam.

 

Samenspel en solo

Het orkest liet horen wat het aan solisten in huis had. O.a. een mooi samenspel tussen bugel en sax en heel veel swing. We zagen het orkest vaak in twee delen uiteen gaan. Aan de ene kant het harmonieorkest, aan de andere kant een bigband. De prachtige arrangementen laten deze samenkomen, waarbij In the Mood begon als een soort Gershwin compositie en eindigde in de bekende muziek uit de oorlog van Glen Miller, met een muzikale Battle tussen alt- en tenorsax. Vaardig leidde gastdirigent Lode Mertens het orkest door al de verschillende muziekstijlen heen. Een van de hoogtepunten voor de pauze vormde Nothing Else Matters van Metallica, met een hele mooie opbouw waarin de zangeres volop kon laten horen wat ze in huis had en het orkest klonk als een heavy metal band. De regenboogkleuren en beelden gaven weer een ander beeld van vrijheid in Nederland met als begeleidingsmuziek Somewhere over the Rainbow.

 

Soldaat van Oranje gaat altijd door

Na de pauze de bekende filmmuziek van Rogier van Otterloo in een arrangement van zijn zoon Thijs, die in het orkest op sax zijn partijtje stevig meeblies. We zien op het grote scherm bevrijdingsbeelden en fragmenten van de luchtmacht en toen verscheen wethouder Mariëlle Doremalen in beeld. Zij liet vanuit een helicopterview zien wat zich afspeelde in onze gemeente tijdens de oorlog, met daarbij uitstapjes naar het heden. Vervolgens schakelde het orkest over naar steviger werk en kreeg de muziek soms een grimmig karakter. Joodse muziek, afgewisseld met zware klanken: indrukwekkend waarbij het volume aardig opgevoerd werd. Vervolgens worden we meegevoerd naar een Hardstyle festival en steeg het aantal decibels met de minuut.  Zichtbaar teveel voor onze achterbuurman, maar ook dit is vrijheid. Het afsluitende nummer Freedom met alle registers open. Een staande ovatie voor orkest, dirigent en zangeres en na de toegift ( nog een beetje Vrijheid) naar huis.

 

Een prachtige voorstelling maar ook een waarschuwend woord: Op een uur en een kwartier vliegen hier vandaan woedt de oorlog.  Vrede en vrijheid zijn geen vanzelfsprekendheden.

 

Foto's Media Centrum Defensie

 

Een van de enorme kraters als gevolg van het opblazen van munitiedepot MASt.

08-10-24 | Paul Faes boeit met lezing over Fliegerhorst

 

Een volle zaal met geïnteresseerden was op 8 oktober in de Schakel Gilze samengekomen om de lezing van Paul Faes aan te horen. Heemkring Molenheide heeft het juiste thema goed ingeschat. Bijna kon je een speld horen vallen zo aandachtig werd de lezing gevolgd. Een lezing die nu eens niet direct ging over het vliegveld maar die een aantal zaken onder de aandacht bracht.

 

Door Cees Wirken | redactie 80 jaar Vrijheid

 

Als eerste was daar het schijnvliegveld de Kiek in Riel, de functie hiervan en wat men eraan deed om dit aan de geallieerden ook duidelijk te maken. Paul geeft als voorbeeld dat de namaak- startbanen wit geschilderd werden om duidelijkheid te scheppen dat daar iets te doen was, dit in tegenstelling tot de startbanen op de Fliegerhorst die juist camouflagekleuren kregen. De houten vliegtuigen werden geschilderd met de juiste kenmerken en verstopt aan de rand van de Kiek zodat ze net echt leken. Ook gaf Paul aandacht aan een uitvalbasis in het noorden van Tilburg met de naam Heidebloem. Ook hier een kleurig verhaal met als saillant detail dat de uitvalbasis maar een keer is gebruikt.

Na de pauze ging hij uitvoering in op MASt8, een munitie werkplaats en opslagplaats die in dienst stonden van de vliegbasis, bewust daar gekozen. Ver van het vliegveld maar wel met dagelijkse transporten vanuit MASt8 naar de vliegbasis voor munitieaanvoer. Heel gedetailleerd heeft Paul het gebied, in de Loonse en Drunense duinen, in kaart gebracht, mede door contacten met verzetsstrijders uit die tijd, die een perfecte kaart hadden getekend. Hij kon dus precies aangeven waar bunkers, werkplaatsen, barakken voor het personeel en sportvelden waren gesitueerd. 3D animaties gaven aan hoe verschillende gebouwen eruitzagen.

 

Op dolle dinsdag, 19 september 1944, werd een groot deel van dit complex verwoest omdat er veel van de daar liggende munitie werd opgeblazen door de Duitsers zelf.

 

Een boeiende lezing waar na afloop nog veel vragen werden gesteld.

02-10-24 | Geen toegangskaarten meer voor concert Orkest KLu op 19 oktober

 

We hebben zojuist bericht gekregen van vliegbasis Gilze-Rijen dat alle toegangskaarten voor het bevrijdingsconcert 'It's all about Freedom' van het Orkest Koninklijke Luchtmacht op 19 oktober 2024 zijn uitverkocht. Er zijn dus geen kaarten meer beschikbaar.

 

Ria de Vet, Mariëlle Doremalen en Connie Hartog bij de overhandiging van de sleutel

30-08-2024 | Aftrap projectjaar & opening Tentoonstelling 'Bevrijding en Wederopbouw'

“Vijf personen van mijn familie liggen levend begraven onder het puin. Mijn moeder en twee zussen zijn dood. Mijn broer en zus zijn zwaargewond naar het ziekenhuis vervoerd. We hebben geen huis meer en geen bezittingen.” Gaat dit schokkende relaas over Oekraïne of over Gaza? Nee hoor, verre van. Je vindt het op de wikipagina’s over de Tweede Wereldoorlog in de gemeente Gilze-Rijen, over de oorlogsslachtoffers in de vier kernen Gilze, Rijen, Molenschot en Hulten.

 

Door Gerard Sanberg | Weekblad Gilze en Rijen

 

Je staat niet elke dag stil bij hoe erg het hier was, in die jaren. Hoeveel slachtoffers er gevallen zijn en hoe dramatisch dat soms was. Maar van tijd tot tijd moet je je realiseren dat vrede niet vanzelfsprekend is en vrijheid niet gratis. 80 jaar geleden werden Gilze, Rijen, Molenschot en Hulten bevrijd door Poolse en Britse troepen. Een goede aanleiding om te herdenken, vond Heemkundekring Molenheide.

 

Leve de vrijwilligers

Vrijdagavond 30 augustus werd in 't Oude Raadhuis in Gilze het programma van de komende maanden gepresenteerd en weekblad Gilze en Rijen, mediapartner van het hele gebeuren, was erbij! Bert Wagemakers, van de Heemkundekring en de projectgroep, beet de spits af met het bedanken van de vrijwilligers: “Zonder vrijwilligers gaat het niet en gelukkig snapt de gemeente dat ook.” Daarmee speelde hij de bal door aan de gemeente, in de persoon van wethouder Mariëlle Doremalen.

“Kijk in de bewaarbijlage van het weekblad. Als u die nog niet hebt, hij ligt hier voor iedereen klaar. Neem mee, dan bent u altijd op de hoogte van wat er gaat gebeuren,” opende de wethouder enthousiast. Ze legde uit waarom burgemeester Derk Alssema er niet bij kon zijn: er was een bewonersbijeenkomst in Hulten, over het vliegveld, en daar moest hij echt bij zijn. Helaas. Zo sneed zij een essentieel aspect aan van deze herdenking en van het leed dat hier geleden is: de vliegbasis. Die maakte deze streek tot doelwit van bombardementen en die hebben veel slachtoffers gemaakt. De wethouder: “In gesprekken met bewoners van het AZC hier merk je dat vrijheid niet vanzelfsprekend is. Hoezeer zij op hun hoede zijn met de uitspraken die zij doen, omdat zij dat geleerd hebben in hun land van herkomst. Er was altijd gevaar, zij waren niet vrij.”

 

About Freedom

Ad Broeders, lid van de projectgroep, gaf vervolgens een overzicht van de activiteiten de komende maanden: “Dertien projecten van september 2024 tot mei 2025. Deze tentoonstelling, de herinneringsfietsroute langs bijzondere plekken waar in de oorlog iets is gebeurd, twee openbare lezingen, het bezoek van mensen uit de bevriende Duitse (!) gemeente Gerolstein die graag een krans willen leggen, vertoning van de documentaire ‘Overleven in de schaduw van het vliegveld’, een concert op de vliegbasis 'It’s all about freedom' door de kapel van de KLu. En, heel belangrijk, we betrekken ook de basisscholen erbij met uitspraken van kinderen over wat vrijheid voor hen betekent. Die komen op borden overal in de gemeente.”

 

De fietser en de verwoesting

Mirjam Heijs, van het project 'Geef Oorlogsslachtoffers een Gezicht', begon haar lezing met een schokkende foto uit 1944. Van Gilze, met op de voorgrond een fietser in pak met stropdas en achter hem de puinhopen van verwoeste huizen en (enkele overlevenden van) een gezin dat schuilt onder afhangende balken van wat daarstraks nog hun huis was. Mirjam: “Deze foto raakt mij heel persoonlijk, want waar je hier op kijkt dat is vele jaren mijn uitzicht geweest. En dan dat contrast: die fietser zo gewoon, met achter hem dat oorlogstafereel, de vernietiging van dat gezin. De thuisblijvers zijn dood, zij die weg waren hadden geluk, zou je kunnen zeggen. Geluk? Nou ja, in elk geval zij leven nog.” Vervolgens lichtte zij het project toe: “Wij willen niet alleen de naam achterhalen van elk slachtoffer, ook het verhaal dat erbij hoort. Wie waren hun familieleden? Wat was hun beroep? Hoe kwamen zij daar terecht, dáár: precies waar de bom viel?” De projectgroep ondervond veel steun van een gelijksoortig project in Tilburg en kreeg, na diverse publicaties, ook veel reacties uit het publiek: “Mooie details die kleur geven aan de verhalen. Soms betrof het hele gezinnen!”

 

Een zijden bruidsjurk

Fotograaf Cor de Kok, die ook de foto’s bij dit artikel maakte, hield een kort relaas over zijn bezoek aan concentratiekamp Auschwitz. “Erg indrukwekkend en je vraagt je af, wat moet ik doen? Ik ben fotograaf dus ik heb foto’s gemaakt, dat mocht ook.” Hij bewerkte ze in sepia en eindigde met foto’s van de verbrandingsovens en de fusilladeplaats. Daar eindigde het leven van talloze gevangenen ook. Het bord met zijn foto’s is een indrukwekkende getuigenis van het mateloze leed uit die jaren.

 

Tot slot van de avond gaf Connie Hartog uitleg over de tentoonstelling die in de rest van het gebouw en buiten te zien was – en is, als onderdeel van de hele manifestatie. Veel materiaal is afkomstig van de inwoners en een treffend item is de zijden bruidsjurk die gemaakt is van een parachute! De wethouder kreeg de sleutel voor toegang tot de tentoonstellingsruimte en nodigde het publiek uit om haar te vergezellen. Mooi materiaal!

 

De tentoonstelling is iedere eerste zondag van de maand te bezoeken van 13.30 tot 16.30 uur.

 

Foto's Cor de Kok